۱۳۸۹ آبان ۲۳, یکشنبه

23آبان:بيش از 45مردم تهران ماهواره می بينند/بيش از 40 شبکه فارسی زبان/بيشترين بيننده«فارسی وان» و در ميان سياسی ها بی بی سی

ايسنا
استاد دانشگاه امام صادق(ع) گفت: تلويزيون ارتباطات انسانى را مختل کرده و تاثيرگذارى هيجاني‌اش نيز از ساير رسانه‌ها بيشتر است.


به گزارش خبرنگار فرهنگى خبرگزارى دانشجويان ايران(ايسنا)_منطقه خراسان، دكتر پيمان جبلى در همايش "رسانه و دنياى امروز" كه روز گذشته در موسسه خدمات مشاوره‌اى جوانان و پژوهش‌هاى اجتماعى برگزار شد، با اشاره به اينکه بحث شبكه‌هاى ماهواره‌اى و تاثيرات آن در جامعه امروز ايران بسيار حائز اهميت است، اظهار كرد: به دليل اينكه در داخل ايران نمي‌توانند حرف بزنند از طريق ماهواره‌هاى خارج از كشور حرف‌هايشان را بيان مي‌کنند و اين امر اولين عامل براى رشد شبكه‌هاى ماهواره‌ايست.

وى در خصوص اهداف شبكه‌هاى ماهواره‌اى تصريح کرد: سودآوري‌هاى كلان اقتصادي، دموكراسى رسانه‌اي، مبادلات فرهنگي، انتشار آزاد اطلاعات و از همه اين موارد مهمتر تهاجمات فرهنگى از اهداف اصلى اين نوع رسانه‌ها است.

جبلى افزود: بايد از افق گسترده‌ترى به اين موضوع نگريست و براى درك ابعاد اين مواجهه جدى و فرهنگي، تاريخى و فهم عمق و حساسيت اين امر، از تنگناى مسائل كوچك و درگيري‌هاى سطحى گذشت و مهمترين ركن اين رويارويي، فراهم آوردن زمينه‌هاى علمي، فكرى و فلسفى آن است كه زيرساخت‌هاى مستحكمى را مي‌طلبد و در نرم ستيز فرهنگى و فکرى موجود مى توان حقايق اصلى بشر امروزى را عرضه كرد.

استاد دانشگاه امام صادق(ع) درخصوص الگوهاى هنجارى شبكه‌هاى ماهواره‌اى فارسى زبان گفت: اين الگوهاى هنجاري، مجموعه بايدها و نبايدهاى يك رسانه كه نتيجه نوع نگاه آن به اهداف مخاطبان و كاركردهاى خود مي‌باشد و اين الگوها براساس مولفه‌هاى اصلى نظريه‌هاى هنجارى رسانه‌ها و در طراز نظريه‌ پردازى چهارگانه اقتدارگرا، ليبرالي، الگوى مسووليت اجتماعى و الگوى مسلكى است.

وى تصريح كرد: در الگوى اقتدار گرايانه يا ديكتاتوري، رسانه كاملا در اختيار قدرت حاكم قرار دارد. در الگوى ليبرالى يا آزادى مطلق، رسانه كاملا در اختيار جامعه است؛ الگوى مسووليت اجتماعى رسانه نيز در اختيار جامعه با رعايت مسووليت‌هاست و در الگوى مسلكى يا شوروى سابق كه همان كمونيسم روسى است، رسانه در اختيار عقيده حاكم است؛ رسانه نبايد در اختيار قدرت حاكم يا عقيده حاكم قرار گيرد بلكه بايد در اختيار جامعه باشد.

استاد دانشگاه امام صادق(ع) خاطرنشان كرد: تحليل اهداف، هنجارها و سياست‌هاى ترسيم شده از سوى رسانه و تحليل محتوا، گفتمان و روش‌هاى رسانه‌اى از راه‌هاى كشف الگوى هنجارهاى رسانه‌اى است و هدف قراردادن مخاطب خارجى و هدف گرفتن مخاطبان مشترك در فرهنگ، تمدن، زبان و ...از اهدافى است كه اين رسانه‌ها دنبال مي‌كنند.

وى افزود: اهداف ديگر آنها سودآورى اقتصادى است و مخاطبان بين‌المللى برابر با مشتريان بالقوه هستند كه سودهاى كلانى را براى بنگاه‌هاى اقتصادى همراه مى آورند. پس از پيشرفت، اين رسانه‌ها علاوه بر سودآورى اقتصادي، سودآورى سياسى را نيز در پيش گرفتند. به طور مثال زمانى شبكه B.B.C، بى بى سى فارسى را راه‌اندازى كرد كه مشكلات اقتصادى فراوان داشت اما از آنجايى که سودآورى سياسى به همراه داشت با وجود كمبود بودجه اين شبكه راه‌اندازى شد.

اين جامعه شناس در خصوص جامعه شناسى تلويزيون اظهار كرد: سرگرمي، اطلاع‌رسانى و آموزش از جمله كاركردهايى است كه تلويزيون براى مخاطبانش در پى دارد. علاوه بر اين تلويزيون برنامه‌هاى متنوع دارد که دسترسى به آن آسان است و به دليل عناصر بصرى متعدد مخاطبان را به خود جذب مي‌كند. در گذشته نيز زمانى كه تلويزيون وجود نداشت افراد دور هم جمع مي‌شدند و با هم صحبت مي‌كردند اكنون تلويزيون جايگزين ارتباطات سنتى انسان‌ها شده و جاى اين جمع‌هاى صميمى و دوستانه را گرفته است.

وى افزود: تلويزيون ارتباطات انسانى را مختل کرده و تاثيرگذارى هيجاني‌اش نيز از ساير رسانه‌ها بيشتر است. علاوه بر اين ايجاد حس همدلى را القا مي‌كند و انسان را تنها نمي‌گذارد. به طور مثال در لبنان شبكه‌هاى تلويزيونى وجود دارد كه براى حس همدلى و همراهى برنامه‌اى پخش مي‌كند.

اين استاد دانشگاه ابراز كرد: در ميان شبكه‌هاى ماهواره‌اى فارسى زبان، شبكه خبرى "بى بى سى" و شبكه "فارسى وان" بيشترين مخاطبان را در بردارد و ويژگي‌هاى مخاطبان از نظر گردانندگان اين رسانه‌ها، ميل به تفريح و سرگرمى بيشتر، ميل به جدا شدن از محدوديت‌ها و خطوط قرمز، علاقه‌مندى به همدلى با جوامع غربى و غيرمذهبى و از همه مهمتر نارضايتى از هنجارهاى حاكم (سياسي،‌اجتماعي، فرهنگي، دينى و ...) است.

دكتر جبلى تاكيد كرد: در بررسى جامعه‌شناسى اين شبكه‌ها، جامعه پذيرى ليبرالي، آموزش مهارت‌هاى اجتماعى انطباق با جامعه ليبرال باز و ايجاد پيوند كاذب اجتماعى تاريخى با گذشته قبل از انقلاب، بسيار اهميت دارد. علل رواج اين شبكه‌ها در داخل ايران بازار پرمخاطب جامع ايران و فارسى زبان، محدوديت رسانه‌هاى داخلي، تحولات سياسى در ايران، ميل به تاثيرگذارى بر افكار عمومى جهان ايران، ضعف نظام رسانه‌اى و فرهنگى داخلى ايران و سهولت فنى حقوقى و اجتماعى دريافت ماهواره در ايران است که در حال حاضر ماهواره ها به آسانى و با قيمت مناسب در هر خانه‌اى يافت مى شود.

وى ادامه داد: نكته قابل توجه در خصوص اين رسانه‌ها، تحولات چشمگير است كه از دهه 70 تا كنون وجود داشته است؛ اين شبكه ها از لحاظ فني، برنامه‌ سازى بسيار با کيفيت شده و هدفشان صرفا سودآورى اقتصادى بوده است و در حال حاضر علاوه بر سودآورى اقتصادى در پى سودآورى سياسى و فرهنگى نيز هستند به عنوان مثال در فرهنگ جامعه ايرانى دقت فراوان مى کنند درحالى كه در گذشته بى توجه بودند. اين رسانه ها مدام در حال پيشرفت هستند و اين درحالى است كه رسانه‌هاى ما نسبت به آنها چندان پيشرفتى نداشته‌اند.

استاد دانشگاه امام صادق(ع) در خصوص وضعيت موجود شبكه‌هاى ماهواره‌اى از لحاظ بينندگان اظهار كرد: حدود 17 هزار شبكه باز و بدون محدوديت وجود دارد كه 380كانال خاص موسيقي، 252 كانال كودك و نوجوان و 74 شبكه مد كه عمدتا مبلغ عريانى هستند و در اين ميان بيش از 40 شبكه فارسى زبان وجود كه مضامين سياسي، فيلم وسريال، شو و موسيقى و تبليغ كالا در بردارد که ميزان رشد آنها تاكنون زياد بوده است.

وى افزود: براساس آمارهاى موجود بيش از 45 درصد مردم تهران ماهواره مي‌بينند و ميانگين تماشاى آن دو ساعت در روز است و تماشاى برنامه‌هاى علمى زير 5 درصد است. در حالى كه تماشاى فيلم وسريال بيش از 50 درصد بيننده دارد و در ميان شبكه‌هاى فارسى زبان شبكه "فارسى وان" 50 درصد بيننده، "PMC"نزديك به 40 درصد و ساير موارد 10 درصد است و شبكه خبرى "B.B.C" فارسى نيز بين شبكه‌هاى سياسى بيشترين بيننده را دارد.

دكتر جبلى تصريح كرد: متاسفانه تم برنامه‌هاى "فارسى وان" بسيار مستهجن و دور از انسانيت است؛ عريان مدارى مرد و زن و حتى عريانى در كلام و گفتار، سکس محوري،‌ باور جادو و خرافات ترديد در فوايد زندگى مشترك زناشويي، بى ثباتى در خانواده، طنز مستهجن، اشاعه مصرف الكل و.... است و با وجود اين، بيشترين بيننده را نيز دارد.

وى تدابير مواجهه مناسب با شبكه‌هايى فارسى زبان را اين گونه برشمرد: پذيرفتن مقتضيات قرار گرفتن در يك جامعه باز فرهنگي، تربيت واقعى نسل جوان وتحول از روش‌هاى سنتى به روش‌هاى جديد، تجديد نظر در سياستهاى رسانه‌اى نظام، تغيير و تحول اساسى در محتواى رسانه‌اى نظام، تغيير و تحول در نظام آموزشى و تربيتى و كشف عناصر ناخودآگاه تربيتى و تقويت عناصر شخصيت ساز در كودكان و نوجوانان و تغيير قالب تعليم مفاهيم معنوى دينى و اجتماعى مي‌باشد.

هیچ نظری موجود نیست: