جنبش سبز

جنبش سبز؛ جنبشی مصمم به شکست استبداد و محکوم به پیروزی

حمید تکاپو
شبکه جنبش راه سبز(جرس): میرحسین موسوی طی ماههای اخیر و در یکی از پیچ های تاریخی جنبش سبز، با اشاره به سرکوب، تهدید و حاکمیت رعب و اختناق در کشور خاطرنشان کرده بود "آنقدر نیرو چیده بودند که اگر حتی یک نفر از معترضین هم بیرون نمی آمد باز هم نشان دهنده قدرت جنبش سبز بود."*



دلیل بازگوئی این نقل قول بدین جهت بود که با گذشت چند روز از مراسم ۲۲ بهمن، مخالفان جنبش سبز،بدون اشاره به فضای امنیتی و سرکوب و دستگیری معترضان- با هدف حاکمیت جوّ ناامیدی، دلسردی و تحقق پروژۀ نخ نمای اختلاف اندازی بین بدنۀ جنبش سبز، به بمباران و فریب های تبلیغاتی دست زده و ضمن حمله به جنبش و رهبران و رسانه های آن، به موج سازی همانند نهم دی روی آورده اند.



همراه با این شبهه افکنی و جنگ رسانه ای، بحث و مناقشاتی پیرامون حضور سبزها در مراسم روز پنجشنبه و تاثیرات آن و چالشی پیرامون "دعوت" شخصیت ها و رسانه های جنبش برای حضور در آن راهپیمائی پدید آمد که برخی نیز بدون توجه به حرکت تکاملی و تدریجی و دستاوردهای چند ماهۀ جنبش، نگرانی عمیقی در مورد عقب نشینی یا ناامیدی جنبش از خود بروز داده اند.



البته بسته به نوع مطالباتی که از حضور در مراسم ۲۲ بهمن برآورد می شد، منحنی این نگرانی در نوسان قرار گرفت که با توجه به اعتراف حامیان کودتا طی روزهای اخیر، می توان به جرات تاکید کرد: نه شکست جنبش سبز صحت دارد، نه پیروزی دولت کودتا بوقوع پیوسته و نه حتی برای فضای یأس و ناامیدی در جنبش، محلی از اِعراب باقی می ماند.



جنبشی که مانند جنبش های مدنی گاندی، ماندلا، کینگ و هاول، مبتنی بر مقاومت مدنی و مبارزه با استبداد است، شکست ناپذیر خواهد بود.



نیم نگاهی به حاشیه و متن مراسمی که جای بحث فراوان گذاشت ...



دعوتی از سوی هر دو طرف و با دو مقصودِ ...

هم حامیان کودتا و هم حامیان جنبش، قبل از مراسم سالگرد پیروزی انقلاب، همگان را به طور وسیعی به شرکت در مراسم ۲۲ بهمن دعوت کرده بودند که البته هر دو گروه با دلایلی کاملا متفاوت و ابزاری متفاوت تر، لزوم مشارکت در راهپیمائی را گوشزد نموده و اهداف متفاوت خود را دنبال می کردند.

مخافان جنبش سبز، از روزها پیش، قصد نمایش "وحدت مردم و حاکمیت" و اعلام "اتمام جنبش" را داشتند.



زمینۀ دعوت جهت اعلام حضور جنبش با نمادهای مختص به خود

دهم بهمن ماه و بعد از اعدام دو تن از متهمان به حوادث پس از انتخابات، مهدی کروبی و میرحسین موسوی، ضمن محکومیت این اقدام خاطرنشان کردند "چنین اقداماتی برای ایجاد ترس در آستانۀ ۲۲ بهمن است." موسوی و کروبی در آن دیدار تنها راه خروج از بحران را "آزادی زندانیان سیاسی، رفع توقیف مطبوعات، رفع پلمپ احزاب و برگزاری انتخابات آزاد" اعلام کرده و با بیان این نکته که "اکنون اکثریت مردم برای احقاق حقوق خود بدون هیچ گونه واهمه ای در میدان حضور دارند و خواست آنها نیز برگزاری انتخابات آزاد می باشد"، مردم را به حضور جدی در راهپیمائی ۲۲ بهمن و سالگرد پیروزی انقلاب دعوت کردند.



موسوی و کروبی، نفسِ حضور حامیان جنبش در این تظاهرات را همانند فراخوان های روز قدس، ۱۳ آبان و موارد مشابه، "اعلام حضور" و "بیان در صحنه بودن" دانستند؛ چنانکه میرحسین در ۱۹ بهمن ماه، ۲۲ بهمن را "روز جمع و روز جامع" خواند و از مردم خواست "با حفظ هویت" در آن تظاهرات حضور داشته باشند.محمد خاتمی نیز با "بحرانی" خواندن اوضاع کشور، نسبت به شرکت "همه مردم" در راهپیمایی برای دفاع از حقوق خود و انقلاب، ابراز امیدواری کرده بود.



اما همزمان گروهی از حامیان و شخصیت های جنبش سبز در خارج از کشور، جهت پائین آوردن هزینه حضور در مسیر راهپیمائی (چرا که گام به گام مامور مستقر شده بود) و جلوگیری از هرگونه سرکوب گسترده (مانند عاشورا یا روز قدس)، پیشنهادی مبنی بر حضور عادی در آغاز مراسم و نمایش نمادهای سبز در جریان سخنرانی ارائه کردند که به تأسی از یک داستان قدیمی،"اسب تروا" نام گرفت.



اولین حرکت تخریبی – ایذائی و آغاز هشدارها

شورای هماهنگی جبهه اصلاحات (متشکل از ۱۷ سازمان سیاسی) نیز، با صدور بیانیه‌ای مشترک، ضمن یادآوری علل انقلاب و مطالباتی چون آزادی، حق رای و حاکمیت ملی، از مردم به ویژه معترضان برای شرکت و همراه داشتن نمادهای سبز در راهپیمایی ۲۲ بهمن دعوت کرد.



بلافاصله بعد از انتشار این بیانیه، بازوهای رسانه ای دولت کودتا، دست به تخریب این بیانیه و ادعای "تکذیب" آن از سوی اصلاح طلبان زدند که این اولین حملۀ رسانه ای جهت تخریب حضور سبزها بود. (اصلاح طلبان نیز ادعای آنها را تکذیب کردند که البته در آن رسانه ها منعکس نشد.)



در حالیکه گروههای مختلفی از بلاگرها، تشکل ها و شخصیت های حامی و عضو جنبش، دست به فراخوان جهت حضور در آن مراسم زده بودند، مقامات امنیتی- قضائی حکومت، شروع به تهدیدات وسیعی کردند تا با ایجاد ارعاب، مانع حضور نمادهای سبز شوند.

(دادستانی و فرمانده انتظامی تهران تهدید کرده بودند که با حاملان نمادهای سبز برخورد خواهد شد و "دستگیر شدگان تا اواخر فروردین ماه در بازداشت خواهند ماند.)



روزنامۀ وابسته به رهبر (کیهان)، دعوت رهبران جنبش به شرکت مردم در راهپیمایی ٢٢ بهمن را "خیانت" و "اقدامی منافقانه" ذکر کرد و راهپیمایی ٢٢ بهمن را نیز "آخرین فرصت سران فتنه" دانست که با صدور بيانيه و انجام مصاحبه، "اقدامات ويژه براي مانور خياباني" را آغاز كرده اند."



مراسمی که برگزار شد و میدان آزادی که ...

از هفته ها قبل از مراسم ٢٢ بهمن، تمام ارگانهای نظامی -امنیتی، ضمن هشدار پیرامون حضور جنبش سبز در مراسم سالگرد انقلاب، و بویژه شب قبل از ٢٢ بهمن، جوّی پلیسی در نقاط مختلف ایجاد کردند که بنا به قول مهندس موسوی (در همان نقل قول)، "آنقدر نیرو چیده بودند که اگر حتی یک نفر از معترضین هم بیرون نمی آمد باز هم نشان دهنده قدرت جنبش سبز بود."

علیرغم همه این مسائل، مراسم سالگرد پیروزی انقلاب با جمعیتی که رسانه های دولتی هم نتوانستند تمرکزی زیاد روی آن داشته باشند -و فقط بُعد تبلیغاتی به آن دادند- برگزار شد و با چند مورد درگیری در برخی مناطق تهران و سرکوب و بازداشت گروهی از مردم به پایان رسید.



در جریان مراسم نیز، اهانت حامیان اقتصادی - عقیدتی دولت به رهبران جنبش سبز و تهدید به مرگ و شعارهای همانند ۹ دی، سوژۀ اصلی رسانه های مرتزق از بیت المال بود.



در رسانه های مستقل، انتشار تصاویری از سرکوب مردم، ضرب و شتم شدید پسری جوان توسط یگان ویژه پاسداران و کندن لباس وی توسط ماموران و همچنین اهانت و حمله به مهدی کروبی و بازداشت و ضرب و شتم وحشیانه پسر وی (علی)، از رویدادهای مهم سالگرد پیروزی انقلاب بود.



میدان آزادی نیز –بنا به استناد تصاویر مستقل ماهواره ای و خبرنگاران- با حامیان دولت و به تجمع آورده شدگانی قُرُق شد که از پر کردن اضلاع مختلف میدان عاجز بودند.



اعلام "مجلس ترحیم جنبش سبز" و مروری بر رسانه های وابسته

از شامگاه ٢٢ بهمن و همزمان با تجمع تعدادی از خانواده های بازداشت شدگانِ آنروز در مقابل زندان اوین، مقامات و رسانه های وابسته به دولت ، مراسم فوق را مانند ۹ دیماه، "رفراندم حمایت از رهبر" و "مجلس ترحیم جنبش سبز" اعلام کرده و با فریبکاری، ٢٢ بهمن را "مجلس ختم فتنه گران" نامیدند.



در این میان رسانه ملی! با پخش تصاویر گزینشی از مراسم آنروز –آنهم فقط در ٢٢ و ٢٣ بهمن- و مصاحبه هایی سخیف و نمایشی، و روزنامه جوان و خبرگزاری فارس (وابسته به سپاه) و مشابه آنها، با تیترهای "دفن فتنه زیر پای ۵۰ میلیون ایرانی"، "ملت «اسب تروا» فرقه سبز را در هم شكست" و "کور شدن چشم فتنه"، جنگ تبلیغاتی وسیعی جهت تضعیف روحیه جنبش آغاز کردند و با فراری رو به جلو، به پوشاندن بحرانهای عمیق گریبانگیر خود و رهبرانشان دست زدند.



بالاخره چشم "فتنه" کور شده یا ...؟!

همزمان با موج سازی و قلب واقعیت توسط رسانه های حامیِ کودتا، و درحالیکه رهبرانشان به خوبی واقعیت را دریافته و از پویش جنبش سبز در وحشت و نگرانی دائمی به سر می برند، ارگانها و مقامات حامی کودتاچیان، در همان اظهارات و متون فاتحانۀ خود، لحظه به لحظه هشدار می دهند "مبادا از فتنه ها غافل شویم و فراموش کنیم که جریان فتنه هنوز به دنبال فرصتی می گردد تا زهر خود را بریزد."



و نکته قابل تامل اینکه رهبر جمهوری اسلامی نیز به حضور و ایستادگی جنبش پی برده است؛ چرا که در پیامی که پس از مراسم ٢٢ بهمن ارسال کرد، خواستار "بازگشت معاندان و فریب خوردگان داخلی به صراط مستقیم" شده و رهبران جنبش را به "ریاکاری" متهم نموده بود. همزمان حامیان نظامی و جمعی از نمایندگان مجلس، ابتدائا از "کور شدن چشم فتنۀ سبز" خبر دادند، اما سپس با ابراز نگرانی نسبت به اعتراضاتِ پیشِ رو، خواستار برخورد قضائی با "سران فتنه" شدند.



اکنون پرسش اینجاست که باگذشت چند روزی که دم خروس مخالفان جنبش سبز، یعنی ادعای "لزوم بازگشت فریب خوردگان به دامن انقلاب"، "لزوم تعقیب قضائی سران فتنه" و اعتراف به "بازداشت" تعدادی از سبزها در ٢٢ بهمن پیدا شده، آیا قسم حضرت عباس آنها مبنی بر "درهمشکستگی، دفن و زوال" جنبش سبز غیر قابل باور نیست؟



فارغ از اختلاف سلیقۀ برخی از اعضا، حامیان، رهبران و رسانه های جنبش با یکدیگر در اتخاذ راهکارها، اما ملموس ترین واقعیت این است که تمام کسانی که در جنبش سبز تنفس و فعالیت می کنند، در "محو استبداد"، "انتخابات آزاد"، "حاکمیت بی چون و چرای رای مردم" و "برقراری دموکراسی" متفق القول و همراهند.



جنبشی که در آن آیت الله منتظری رهبر معنوی آن بوده، یأس و دلسردی جای ندارد، کسی با تطمیع و تهدید و ساندیس، در راه دشوار آزادی گام نخواهد گذاشت...کسی هم مرعوبِ...نخواهد شد.



* بعد از سرکوب جنبش در تجمعات روز ۱۳ آبان، میرحسین موسوی در خانه مهدی کروبی با وی دیدار کرد و ضمن اعلام انزجار از "حمله نیروهای لباس شخصی به کروبی و رویدادهای ۱۳ آبان"، خاطرنشان کرده بود "روز ۱۳ آبان آنقدر نیرو در مقابل دانشگاه تهران چیده بودند که اگر حتی یک نفر از معترضین هم بیرون نمی آمد باز هم نشان دهنده قدرت جریان سبز بود..."